o mnie

malarstwo

grafika

fotografia

linki

kontakt

. f . o . t . o . g . r . a . f . i . a .

Fotografia analogowa B & W Fotografia analogowa kolor Fotografia cyfrowa

CZAS I PIĘKNO. Fragment wstępu do katalogu Piotr Ciesielski, Grafika, malarstwo, fotografia. Galeria Amcor Rentsch, Miejska Galeria Sztuki w Łodzi. Łódź 2006 Fotografia w pracach Piotra Ciesielskiego stanowi atrybut różnorodnych artystycznych rozwiązań, przede wszystkim budując tło dla motywów pierwszego planu w grafice i malarstwie. Jest źródłem szczególnej atmosfery przebijającej z kompozycji. Niektóre fotografie po przekształceniu np. w heliograwiurę i dzięki zabiegom kolorystycznym stają się samodzielnymi dziełami graficznymi. Ciesielski przenosi także na papier lub płótno motywy z negatywów, wykonując perfekcyjne odbitki w fotograficznej technice gumy. Zdjęcia, które wykorzystuje, stanowią rodzaj medium, poprzez które możemy wejrzeć w przeszłość, w rzeczywistość innych ludzi. Szczególne miejsce w tym procesie zajmuje kolekcja kilkudziesięcioletnich zjawiskowych, szklanych negatywów - dar mało miasteczkowego fotografa. Te, będąc „świadectwem obecności", posiadając intymne związki z czyimś życiem, równocześnie odgrywają niepoślednią rolę w działaniach, które nadają gestom artysty walor dzieła sztuki. Płytki z negatywami są nosicielami upływu czasu. Wywołane z nich obrazy, pełne śladów zniszczeń i deformacji, wzmacniają jeszcze poczucie obcowania z przeszłością, współuczestniczą w wywoływaniu tematu przemijania, kreują niepowtarzalny klimat. Dodatkowo artysta zestawia ze sobą fotogramy w najróżniejszych konfiguracjach, tworząc nowe, frapujące konteksty i nie pozbawiając przy tym zdjęć ich własnych odrębnych historii. Fotografia zostaje przy tym nieco „odrealniona" - nie tylko ze względu na naturalne, mechaniczne" zniszczenia negatywów, ale także dzięki doborowi szczególnych technik: heliograwiury i gumy, które wywołują efekt miękkości nieostrości, rozrzedzenia atmosfery czy mżenia światła. Zastosowany w malarstwie lub w grafice - układ fotogramów stanowi rodzaj siatki kompozycyjnej, kontrastującej z organizacją pierwszego planu. W fotografiach występujących samodzielnie - staje się autonomiczną, geometryczną kompozycją form o zamierzonych rytmach i podziałach płaszczyzny. Niezwykłą jakość wnoszą do tych dzieł efekty poszukiwań kolorystycznych. Obok fotogramów o „naturalnych" zestawieniach szarości lub czerni i bieli - na pewnym etapie pojawiają się mocno nasycone, sięgające granic możliwości danej techniki kolory; działania te korespondują z efektami poszukiwań na płaszczyźnie malarstwa i stanowią kolejny przykład przenikania się dyscyplin plastycznych w twórczości Piotra Ciesielskiego. Osobną wartością w dorobku artysty są wykonane samodzielnie fotograficzne akty, obejmujące zarówno te, które stanowią element dalszego planu w kompozycjach malarskich, jak i te, które występują samodzielnie, bądź jako wykonane w technice gumy, wyszukane kolorystycznie, pozowane - ale nie pozbawione zmysłowości -zdjęcia pięknych modelek, bądź też funkcjonujące w ramach kompozycji opracowanych cyfrowo. Akty fotograficzne, będące częścią kompozycji na płótnie, sąsiadują z aktami malarskimi. Zakładając, że nasza naturalna ludzka percepcja może być bardzo dokładna, i że wiedza o człowieku staje się pełniejsza w przypadku dłuższego, bezpośredniego kontaktu z modelem, artysta wraca do tradycyjnego, malarskiego kreowania portretu nagiej postaci ludzkiej. Ogromne możliwości ludzkiej percepcji, wzbogaconej o wrażliwość i świadomość różnorodnych kontekstów gwarantują stworzenie obrazu kobiecego ciała, który będzie pełniejszy, prawdziwszy, przy tym bardziej sensualnie nacechowany. Podkreślając, że współczesny człowiek wiedzę o świecie zdobywa atakowany przez różnorodne bodźce, często informacje przetworzone przez media, artysta łączy w obrębie jednego płótna odmienne obrazy rzeczywistości: malarski z fotograficznym. Znajdujące się w tle - zrytmizowane i dynamizujące obraz, odwzorowane w rozmaitych skalach wielkości, zwrócone w różnych kierunkach, ujęte w odmiennych, nieraz śmiałych i prowokujących pozach -wizerunki modela podkreślają nieostateczność i niepełność obrazu. Trwałość i prawdziwość jakiegokolwiek portretu są względne, jego wykonaniu towarzyszy nieustanna zmiana osób portretowanych. Akty Ciesielskiego, dotykając niewątpliwie sfery erotyzmu człowieka i będąc jednocześnie hołdem dla piękna i radości życia, wywołują zadumę nad dokonującymi się nieustannie, także w człowieku, nie powstrzymanymi zmianami. Jak we wszystkich swoich działaniach plastycznych, tak i tu artysta kładzie ogromy nacisk na kompozycję barwną i światłocieniową. Ciesielski szuka nie tylko odpowiedniej gradacji barw i odcieni dla realistycznego oddania niuansów ciała ludzkiego czy towarzyszących modelowi przedmiotów, ale także, wykazuje się twórczą odwagą, wzbogacając technologię wykonania sięga po zaskakujące wyraziste tony dla obrazowego tła. Wszystkie plany ostatnio wykonywanych wielkoformatowych fotogramów prezentują różnorakie aspekty tego samego zjawiska i należą do szeroko pojętej problematyki erotycznej. Działanie podjęte przez artystę jest złożone. W obrębie jedne pracy funkcjonują obok siebie tradycyjne fotograficzne akty, zestawione z innymi, przetworzonymi i ułamkowo potraktowanymi wizerunkami modelek, śmiałe obrazy pochodzące z innych obszarów - np. mediów - oraz elementów rzutowanych na płaszczyznę kompozycji malarskich. Relacja płaszczyzn, linii i barw, swoista muzyczność i rytmy, jakim poddane zostają bryły w zbiorowych fotogramach, stanowią wartość osobną i znaczącą.     Szczególnie w diaporamie, samodzielnej, przemyślanej formie prezentacji, obie części dyptyków współgrają ze sobą, tworząc spójne kompozycje form rzeźbiarskich. Fotograficzne ich odwzorowania sięgają granic czystego malarstwa, którego cechą jest niepowtarzalny zestrój kolorystyczny mocnych, zdecydowanych i nasyconych barw. Publiczna prezentacja diaporam wkracza w odmienne rejony sztuki, stając się rodzajem spektaklu, zjawiskiem przestrzennoczasowym. Stanowi w nowych okolicznościach źródło kolejnych, zróżnicowanych emocji. Relacje wszystkich warstw fotogramów nadają pracom charakter spreparowanych cytatów. Motywy ikoniczne przedzierają się przez ślady ingerencji artysty: plamy, zacieki, wydrapane linie, zanika jednoznaczność wymowy elementów obrazowych. Relatywizm dotyczy wtedy nie tylko znaczenia składników ikonicznych dzieła, ale też moralnej czy etycznej oceny funkcjonowania takiego obrazu. Rezultat działania artystycznego - fotograficzny akt - wyrwany z kontekstu, sprowadzony do wycinka całości, przetworzony, pokazuje, jak inaczej funkcjonuje w wyreżyserowanych sztafażem warunkach. Część z prac - w sposób uwolniony od tradycyjnych rygorów -dotyka relacji międzyludzkich budowanych przez gesty fotografowanych postaci. Język ciała wskazuje na rozmaitość psychologicznych relacji, które nieraz mają swe źródła w nieuświadomionych procesach, leżących w obrębie szeroko pojętego człowieczego erotyzmu, gdzie elementy wyrosłe z kultury spotykają się z przejawami czystej natury. Śmiałe fotograficzne kompozycje Piotra Ciesielskiego nie mają nic wspólnego z tanią prowokacją, potwierdzają jedynie, że człowiek skazany został na istnienie w sprzeczności. Działania artysty (chociażby w grafice czy malarstwie) często dążą do przywołania archetypowych motywów - te fotogramy można zatem traktować jako współczesne przejawy gestów magicznych, dzięki którym spętana kulturą wyobraźnia zostaie uwolniona; to, co naznaczone apollińskim chłodem, może teraz nabrać cech dionizyjskiej gorączki. Miłość ziemska i niebiańska cielesna i duchowa to fundamentalne zagadnienia nie tylko zachodniej kultury. Boska jakość, siła sprawcza życia ma także swoją ciemną stronę - niszczącą namiętność, zmysłowy popęd który przełamuje bariery i zagraża ładowi kultury. W tym kontekście twórczość może być traktowana jako artystyczna opowieść o nieuniknionym rozpięciu miłości między dwoma biegunami, i o sublimacji zmysłowej namiętności, której kulturalna każe się uwznioślać w duchowe doznanie. Darisz Leśnikowski